.. /Diyarbakır qırıxları ile ilgili yazdığım fıkra ve anektodlarla ilgili bazen çok sayıda eleştiri ve kimi zaman da hakarete varan söylemlere maruz kalıyorum. Kimileri, "Şehri kötülüyor ve küçük düşürüyorsun" derken, kimileri, "Sarhoş Edebiyatı, Bedenaltı serseri kültürü" diyerek aşağılayanlar da az değil maalesef.

Ben de buradan bizzat tanık olduğum bu olayı yazarak, qırıxların terbiye ve nezakette nasıl bir inceliğe sahip kişiler olduğunu anlatmaya çalışayım:

Diyarbakır kültüründe hiç kimse çocuğu ve eşi önünde kendisine yapılan hakareti ve aşağılamayı kabul etmez, çok ağır gelir insana.

Diyarbakır'ın ele avuca sığmaz Qırıxları bu konuda oldukça hassas davranırlar. Qırıxlar araba ile yolda giderken başka bir araç az daha kaza yapmalarına neden oluyormuş, hemen arabaları ile aracın önünü keserler. Aracı kullanan adamın üzerine hışımla yürürlerken bir de bakıyorlar ki arabanın içinde kadın ve bir kaç çocuk var.

Adam da arabadan iniyor. "Ne oldu bir durum mu var kardeşim, neden yolumu kestiniz?" diye dikleniyor.

Qırıxlar gülerek, "Yox abê qûrban arabayı biraz düzgün kullan! bax çocukların ve yengemizde yanında yazıxtır, onları düşün, diye seni uyarmax istedik" diyerek oradan uzaklaşırlar.

İşte nezaket ve terbiye bu.

Adamın çocukları ve eşi yanında olmamış olsaydı adamı haşat ederlerdi. Ama çocuklara ve kadına gösterdikleri saygı gereği gülümseyerek orayı terk eden Qırıxlar mı; Yoksa onları, sarhoş ve serseri gören kibarlık maskesi ile çirkin yüzlerini saklayanlar mı daha insan?

Siz güzel dostlara bırakıyorum.

*

Diyarbekir'de yaşanmış başka bir hikayeyi de anlatayım:

Diyarbakır’ın o dönem en lüks ve sosyete muhiti ofis denilen yerdi. Yaz sıcağının insanı pelteye çeviren bir öğlen vakti kocaman iri yapılı siyah bir köpek çöp konteynırının gölgesinde uyurken, oradan geçen muhtemelen subay eşi olan bir kadının kucağında minik bir süs köpeği, uzanmış yatan iri köpeğe havlar ve canhıraş bir şekilde saldırmak için kadının kucağında çırpınır.

Kadın, kucağındaki minik köpeği zapt etmekte oldukça zorlanır. Uzanmış dinlenen köpek, bu sosyete köpeğinin havlaması ve saldırı girişimine hiç bir tepki vermeyip umurunda bile olmaz. Bu durum, olayı başından beri izleyen Diyarbakır qırığı gencin çok zoruna gider. Uzanmış yatan köpeğe yaklaşıp:

“Hawla oğlım, hawlaaa, benamus! Tıffffuuu”diye tükürerek olan gücü ile bir tekme savurur.

Bilmem meramımı anladınız mı?